«Κύριε, γιατί τα ρολόγια μας γυρνούν αρνητικά;»




«Κύριε, γιατί τα ρολόγια μας γυρνούν αρνητικά;»


ρώτησε η Χριστίνα, ενώ τελείωνε το μάθημα για τον τριγωνομετρικό κύκλο.

Ήταν η στιγμή που επικαλούμαστε τους δασκάλους μας (θεωρώ τον αείμνηστο Κασέτα δάσκαλό μου). Θυμήθηκα ένα παλιό του άρθρο που περιέγραφε ότι μόλις κρέμασε τον χάρτη στον πίνακα για να αρχίσει το μάθημα της Γεωγραφίας στην Γ΄ γυμνασίου, ακούστηκε η διαμαρτυρία των μαθητών «κύριε, ανάποδα – ανάποδα». Τους καθησύχασε ότι το μόνο ανάποδο που έβλεπε ήταν τα γράμματα και ότι αν είχαν αναπτυχθεί πρώτα οι νότιοι λαοί τώρα οι χάρτες και η υδρόγειος θα ήταν κάπως έτσι.

Άδραξα την ευκαιρία και άρχισα την αφήγηση: Έμαθαν οι νότιοι ότι οι βόρειοι μετρούσαν το χρόνο με κάποιο όργανο  και τους παρακάλεσαν να τους ενημερώσουν για την τεχνογνωσία. Έτσι έστησαν ένα οβελίσκο και μετρούσαν και οι νότιοι την ώρα.

Με την πάροδο των αιώνων έμαθαν ότι οι βόρειοι έφτιαξαν μηχανικά ρολόγια και τους παρακάλεσαν να τους στείλουν ένα. Όντως οι βόρειοι τους έστειλαν ένα κιβώτιο με ένα μηχανικό ρολόι και τις οδηγίες χρήσης του.

Φανταστείτε την έκπληξη των βορείων όταν οι νότιοι τους έστειλαν πίσω το κιβώτιο με την παρατήρηση ότι ήταν απαράδεκτο να τους στείλουν ένα ρολόι που γυρνούσε ανάποδα.

Τέλειωσε η ώρα και το μόνο που είχα  καταφέρει ήταν να τους μπερδέψω περισσότερο. 

Ανέλαβε λοιπόν μια ομάδα πέντε μαθητών να ξεδιαλύνει την κατάσταση.

Αγοράσαμε μαγνητάκια νεοδυμίου, φτιάξαμε ωρολογόπλακες στο λογισμικό Geogebra, στρατολογήσαμε την υδρόγειο σφαίρα του σχολείου και τότε τα πράγματα ξεκαθάρισαν μόλις βγήκαμε στην αυλή και η ομάδα των πέντε μας έκαναν επίδειξη με τη βοήθεια του ήλιου.



Με την κατασκευή αυτή παρατηρήσαμε και την αλλαγή ώρας ανά μεσημβρινό, μεταφέροντας τους οβελίσκους δεξιά, αριστερά όπως και να κατανοήσουμε ότι οι νότιοι βλέπουν το σεληνιακό δίσκο ανάποδα από ότι οι βόρειοι. 

Το ωραίο είναι ότι όλα αυτά τα ήξερα, αλλά τα συνειδητοποίησα μέσα από αυτή την συνεργασία με τους μαθητές μου. Αυτό που δεν ήξερα και μου το έμαθαν ήταν ένα άρθρο από τα Νέα που επισύναψαν στην εργασία τους. Είναι γνωστό ότι δε διδάσκουμε μόνο τους μαθητές μας, αλλά μαθαίνουμε και από τις απορίες τους μαζί τους.

Στη Βολιβία άλλαξαν τη φορά των δεικτών του ρολογιού

Αυτό είναι το αριστερόστροφο ρολόι στο κτίριο του Κογκρέσου της Βολιβίας.

 

TANEA Team26 Ιουνίου 2014 | 04:41

Με αντίθετη φορά κινούνται οι δείκτες του ρολογιού στο κτίριο του Κογκρέσου στη Λα Παζ της Βολιβίας. Αντί για δεξιόστροφα, οι δείκτες κινούνται πλέον αριστερόστροφα, ενώ άλλαξαν και οι θέσεις των αριθμών.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Βολιβίας, Νταβίντ Τσοκουνεχουάκα, έκανε λόγο για «το ρολόι από τον νότο» και πρόσθεσε ότι η αλλαγή ήταν συμβολική και αποτελεί μια πολιτική αναφορά.

Σύμφωνα με τον υπουργό, η αλλαγή έγινε για να πείσει τους κατοίκους της Βολιβίας να τιμούν την παράδοσή τους αλλά και να αμφισβητούν τα καθιερωμένα και να σκέφτονται με δημιουργικό τρόπο.

«Ποιος λέει ότι το ρολόι μπορεί μόνο να γυρνάει προς μία φορά; Γιατί πρέπει πάντα να υπακούουμε; Γιατί δεν μπορούμε να είμαστε δημιουργικοί;» αναρωτήθηκε.

«Δεν θέλουμε να περιπλέξουμε τα πράγματα, θέλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι ζούμε στον Νότο και όχι στον Βορρά» είπε.

Πολλοί μιλούν για «κακή ιδέα»

Αριστερόστροφα ρολόγια, μάλιστα, δόθηκαν και στις ξένες αντιπροσωπείες που συμμετείχαν στην G77 που πραγματοποιήθηκε στη Σάντα Κρους.

Ερωτηθείς εάν η αριστερή κυβέρνηση θα προσπαθήσει να επεκτείνει τη χρήση των αντίστροφων ρολογιών, ο υπουργός Εξωτερικών δήλωσε ότι δεν θα επιβάλει σε κανέναν τη χρήση τους.

«Εάν θέλετε να αγοράσετε ένα ρολόι του Νότου, μπορείτε να το κάνετε, αλλά εάν θέλετε να συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε ένα ρολόι του Βορρά, μπορείτε να το κάνετε» είπε.

Πάντως, η αλλαγή αυτή απέσπασε μάλλον ανάμεικτα σχόλια από τους κατοίκους, με πολλούς να μιλούν για «κακή ιδέα».

«Εάν θέλουν να στείλουν το μήνυμα ότι η χώρα πηγαίνει προς μία άλλη κατεύθυνση, τότε θα πρέπει να το κάνουν ξεκάθαρο. Κι αυτό γιατί όλοι όσοι περνούν από την πλατεία Μουρίλο, νομίζουν ότι πρόκειται για λάθος», είπε ένας νεαρός λούστρος που εργάζεται στη Λα Παζ.

Αυτό το άρθρο μας άνοιξε την όρεξη να κατασκευάσουμε κι εμείς ένα «νότιο ρολόι».

Αγοράσαμε ένα ωρολογιακό μηχανισμό, μια πλάκα πλέξιγκλας 20 x 30 cm, συνθέσαμε δυο ωρολογόπλακες (μια δεξιόστροφη και μια αριστερόστροφη) στο λογισμικό Geogebra, και τα συναρμολογήσαμε.

Ομολογώ ότι εκπλαγήκαμε που με ένα σμπάρο πετύχαμε δυο τρυγόνια κατά την παροιμία μας. Το αποτέλεσμα ήταν ένα διπρόσωπο  ρολόι, ένα με «βόρειο» πρόσωπο κι ένα με «νότιο». Πλησίαζαν οι διακοπές των Χριστουγέννων κι έτσι το εργαστήριο Φυσικής του σχολείου μας απέκτησε το δώρο του, ένα πρωτότυπο ρολόι.

Το ευτύχημα της ανθρωπότητας είναι ότι έχει παιδιά, απαιτητικά παιδιά, σκεπτόμενα παιδιά, ακούραστα παιδιά.

Το σχολείο μας, κάθε χρόνο, συμμετέχει στο παγκόσμιο πείραμα του Ερατοσθένη κατά την Εαρινή Ισημερία (21 Μαρτίου). Φέτος, οι μαθητές θυμήθηκαν την υδρόγειο με τους οβελίσκους και την πήραν μαζί τους στην αυλή.

Έβαλαν τον ένα οβελίσκο στον Ισημερινό και τον άλλο πάνω από την Ελλάδα, στον ίδιο μεσημβρινό. Προσανατόλισαν την υδρόγειο, ώστε ο οβελίσκος του Ισημερινού να καταπιεί τη σκιά του. Μέτρησαν το μήκος της σκιάς (34 cm), το ύψος του οβελίσκου της Ελλάδας (38 cm), υπολόγισαν την εφαπτομένη (0,895) και τη γωνία (41,8 μοίρες), που αντιστοιχούσε στο γεωγραφικό πλάτος του τόπου.



Εντυπωσιάστηκαν με το "ουδέτερο ρολόι", όπως ονόμασαν τον οβελίσκο του ισημερινού, η σκιά του διέγραφε μια ευθεία.

Σε μια βδομάδα, έπρεπε να ρυθμίσουμε το ρολόι στην καλοκαιρινή ώρα (να γυρίσουμε τον ωροδείκτη μια ώρα μπροστά). Η ένσταση των μαθητών ήταν έντονη, αυτό θα κάνουμε δυο φορές κάθε χρόνο; Και επειδή γνώριζαν ότι κάθε άρνηση πρέπει να συνοδεύεται από μια πρόταση, έβγαλαν τον ωροδείκτη και με καλούπι αυτόν σχεδίασαν σε χαρτόνι δύο ωροδείκτες με κοινό άξονα, υπό γωνία 30 μοιρών. Έβαψαν τον ένα μαύρο για τη χειμωνιάτικη ώρα και τον άλλο κόκκινο για την καλοκαιρινή ώρα. Κόλλησαν το μαύρο πίσω από τον κανονικό ωροδείκτη και συναρμολόγησαν τους δείκτες στο μηχανισμό.



Από τότε μόνο για αλλαγή μπαταρίας ασχολούμαστε με το ρολόι. Μάλιστα δίπλα γράψαμε και τις ώρες των διαλυμάτων για να γλιτώσουν τα τραπέζια των εργαστηρίων από αυτό.